NVZ Nieuwsoverzicht 2023
Werk maken van de zorg in Nederland. Dat is waar de NVZ dagelijks voor staat, met als uitgangspunt ‘Goede zorg doen we samen’. We werken hierbij, vanuit het Integraal Zorgakkoord, nauw samen met andere zorgorganisaties, overheden en sociale netwerken. Wat gebeurde er in 2023? Welke nieuwsberichten bracht de NVZ naar buiten? In dit nieuwsoverzicht zetten we enkele belangrijke gebeurtenissen op een rij voor de thema's:
- Arbeidsmarkt en werkgeverschap
- Kwaliteit en organisatie van zorg
- Besturing en bekostiging
- Digitalisering
Arbeidsmarkt en werkgeverschap
Belangrijk moment in 2023 was het afsluiten van een nieuwe Cao Ziekenhuizen. De vakbonden FNV, CNV, NU’91, FBZ en de NVZ bereikten op 27 maart 2023 een cao-onderhandelingsresultaat. Op 5 april werden de afspraken uit dit akkoord door de NVZ-leden bekrachtigd en werd de Cao Ziekenhuizen 2023-2025 een feit. Met deze cao kozen de leden voor betere arbeidsvoorwaarden voor de medewerkers met een structurele loonsverhoging van 15% in een periode van 24 maanden.
Om duidelijkheid te geven over de rechten en plichten bij de inhuur van zzp’ers in de zorg, tekenden het ministerie van VWS, Sociale zaken en Financiën (verantwoordelijk voor de Belastingdienst) op 7 juni 2023 de Intentieverklaring beheersingsmodel Zorg met alle zorgpartijen. De handhaving op schijnzelfstandigheid wordt hiermee verbeterd. Dit moet voorkomen dat medewerkers ontslag nemen en vervolgens terugkeren als zelfstandige, zonder dat ze dat eigenlijk zijn.
Onderzoek laat zien dat wanneer professionals in de zorg zelf kunnen beslissen over zaken die hun vak raken, de kwaliteit van zorg én de tevredenheid over het werk verbeteren. Het ministerie van VWS erkent dit en verlengde in september de subsidieregeling waarmee professionals zeggenschap kunnen versterken.
Kwaliteit en organisatie van zorg
In oktober 2023 vierden we de 5e verjaardag van de website www.ziekenhuischeck.nl. De website geeft informatie over de kwaliteit van de zorg in ziekenhuizen in Nederland. Patiënten kunnen van veel behandelingen of ziektes opzoeken hoe goed ziekenhuizen dat doen. Ook krijgt elk ziekenhuis een rapportcijfer van patiënten. In december bereikte de site Ziekenhuischeck.nl na vijf jaar het record aantal bezoekers van meer dan een half miljoen!
In het Integraal Zorgakkoord (IZA) staan flinke ambities over toegankelijkheid, kwaliteit en betaalbaarheid van zorg. Om passende zorg in de regio te bieden, is samenwerking van verschillende partijen noodzakelijk. Op initiatief van een aantal bestuurders uit de ziekenhuissector, de VVT en de huisartsenzorg, zijn 10 spelregels opgesteld om handvatten te bieden voor succesvolle samenwerking gebaseerd op goede voorbeelden uit de eigen regio’s.
Nederlandse ziekenhuizen hebben een onverminderd sterk imago. Dit blijkt uit het imago-onderzoek ziekenhuizen 2023 dat de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) elke 2 jaar laat uitvoeren door onderzoeksbureau Newcom Research & Consultancy. Mensen geven ziekenhuizen gemiddeld opnieuw een 7,9. Eén van de imagofactoren waarop ziekenhuizen het verschil kunnen maken, is het vergroten van de efficiency, zo blijkt uit het onderzoek.
Besturing en bekostiging
Om de toenemende druk op de acute zorg het hoofd te bieden, is het belangrijk dat niet-levensbedreigende zorgvragen domeinoverstijgend en regionaal worden georganiseerd. Dit staat in het rapport Advies landelijke inrichting zorgcoördinatie dat ActiZ, Ambulancezorg Nederland (AZN), InEen, Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) en Zorgverzekeraars Nederland (ZN) op 28 maart hebben aangeboden aan minister Kuipers. De NVZ heeft het advies mede ondertekend.
In 2022 tekenden branche- en koepelorganisaties in de zorg samen met de ministeries VWS, EZK, IenW en BZK de Green Deal Duurzame Zorg 3.0 (GDDZ). Het doel is 55% minder directe CO2-uitstoot in 2030 en klimaatneutrale zorg in 2050. Hiervoor moeten de CO2-emissies van gebouwen, afvalstromen en milieubelasting van medicijnen drastisch naar beneden. Op dit moment draagt de zorgsector nog voor zo’n 7% bij aan de totale CO2-uitstoot. In maart 2023 verschenen de uitvoeringsplannen voor de ziekenhuissector.
Hoe houden we de ziekenhuisbranche financieel gezien zo fit mogelijk? Een actuele vraag die niet makkelijk op te lossen is. Uit onderzoek blijkt dat de financiële druk op ziekenhuizen oploopt. Ook de BDO-benchmark 2023 laat zien dat ziekenhuizen de financiële slagkracht missen om te investeren in de noodzakelijke verandering van de zorgsector.
Digitalisering
Op 18 april stemde de Eerste Kamer in met het Wetsvoorstel elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz), per 1 juli is de Wegiz ingevoerd. Het doel van de Wegiz is dat ICT-systemen met elkaar kunnen communiceren, zodat zorgverleners eenvoudig gegevens met elkaar kunnen delen. De Wegiz richt zich op het verplichten van afspraken over elektronische uitwisseling van gegevens. En niet over de vraag óf gegevens uitgewisseld mogen worden.
Er komt een wetsvoorstel om het voorschrijven van medicatie via internet mogelijk te maken. Volgens de huidige wetgeving mag dat niet. In de tussentijd krijgen zorgverleners ruimte om op verantwoorde wijze medicatie voor te schrijven zonder de patiënt persoonlijk te hebben ontmoet door het vaststellen van een beleidsregel. De NVZ heeft zich het afgelopen jaar ingespannen voor de nieuwe beleidsregel en is dan ook blij met de invoering ervan en de stappen die gemaakt worden richting een wetswijziging.
Met de inzet van digitale middelen en communicatiemiddelen wordt zorg dicht bij de patiënt mogelijk. Daardoor hoeven mensen minder vaak naar het ziekenhuis te komen. Zo ontstaat hybride zorg - zelf als het kan, thuis als het kan en digitaal als het kan.
Uit de Factsheet Hybride Zorg van december 2023 blijkt dat iets minder dan een kwart van de poliklinische consulten dichtbij de patiënt plaatsvindt, op afstand van het ziekenhuis. Daarmee lijkt het aandeel te stabiliseren.
Samen met de NFU en ZKN ontwikkelde de NVZ de Routekaart Digitalisering, die begin oktober werd gepubliceerd. Hierin staat welke IZA-afspraken over digitalisering relevant zijn voor individuele ziekenhuizen en waar rekening mee gehouden moet worden. De afspraken zijn verdeeld over de 4 grote IZA-digitaliseringsthema’s gegevensuitwisseling, PGO, hybride zorg en secundair gebruik van zorgdata.
BeterDichtbij is als goed voorbeeld gepubliceerd op de website van het Platform Transformatie naar digitale en hybride zorg en ondersteuning. De NVZ is een van de belangrijkste participanten van BeterDichtbij. Het Platform Transformatie naar digitale en hybride zorg en ondersteuning verzamelt en deelt kennis over de transformatie naar digitale en hybride zorg. In de toekomst krijgen de processen die het platform publiceert een meer bindend karakter voor zowel zorgaanbieders als zorgverzekeraars.
En verder...
-
1 jaar IZA
Op 16 september 2023 was het een jaar geleden dat zorgpartijen en VWS hun handtekening plaatsten onder het Integraal Zorgakkoord (IZA). In aanloop naar dit 1-jarig bestaan publiceerde de NVZ 4 goede voorbeelden passend bij de ambities van het Integraal Zorgakkoord:
- Zorg in de regio; blik op 1 jaar Integraal Zorgakkoord
- Passende zorg: blik op 1 jaar Integraal Zorgakkoord
- Digitalisering: blik op 1 jaar Integraal Zorgakkoord
- Arbeidsmarkt en werkgeverschap: Blik op 1 jaar Integraal Zorgakkoord, inclusief onderstaand filmpje
Ook schreven alle IZA-partijen een blog. NVZ-voorzitter Ad Melkert schreef in zijn blog over het ‘open ziekenhuis’.
-
Verkiezingen: 10 aanbevelingen ziekenhuiszorg voor nieuwe kabinet
In de voorbereiding op de verkiezing van de Tweede Kamer op 22 november 2023, schreven politieke partijen hun verkiezingsprogramma’s. De NVZ vindt dat de uitdagingen voor de zorgsector hierin de hoogste prioriteit moeten krijgen. Namens de ziekenhuissector gaf de NVZ 10 aanbevelingen mee voor het volgende kabinet. Ook organiseerden we, samen met andere brancheorganisaties, het Grote Zorgdebat op 13 november.
De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen en Microsoft hebben een raamovereenkomst getekend voor NVZ-leden. Deze overeenkomst bestaat uit de bestendiging van al eerder gemaakte juridische afspraken, een nieuw commercieel framework, en de oprichting van een Microsoft-kennishub op NVZ Kennisnet. NVZ-bestuurslid Susanne van Vegten: ”Deze afspraak past in onze ambitie om onze ziekenhuizen de mogelijkheden te geven om te standaardiseren op de digitale infrastructuur.”
-
Evenementen en andere bijeenkomsten
Het afgelopen jaar waren er verschillende bijeenkomsten, zowel fysiek als digitaal, waarbij ervaringen en kennis werden gedeeld. Hieronder een aantal voorbeelden:
- Webinar over onboarding van 2 februari om uitstroom van zorgprofessionals tegen te gaan. In dit webinar werd ook de stroomversneller Behoud van jonge zorgprofessionals gepresenteerd.
- Het RN2Blend kennisfestival BRUIS voor verpleegkundigen, verzorgenden en begeleiders vond plaats op 14 juni. Ruim 500 bezoekers kwamen inspiratie opdoen, netwerken, ervaringen delen en kennis halen.
- Digitale masterclassreeks ‘Arbeidsmarkt en werkgeverschap’ voor bestuurders waarin verschillende onderwerpen uit de Verklaring VAZ aan bod kwamen.
- Met 4 inspirerende podcasts deed de NVZ mee aan de Slimme Zorg Estafette 2023. Elke podcast had een eigen thema. Tijdens een online lunchbijeenkomst konden deelnemers vragen stellen aan de geïnterviewden uit de podcast. De podcasts en lunchbijeenkomsten werden georganiseerd door het programma Digitale zorg.