'Digitaal meekijkconsult is succesnummer'
Huisartsen en specialisten in het noordwestelijke deel van Noord-Holland werken sinds eind 2022 met het digitale meekijkconsult. Hiermee kunnen ze onderling op een veilige en eenvoudige manier communiceren, bijvoorbeeld over patiënten bij wie het onduidelijk is of een doorverwijzing nodig is. Het blijkt een probaat middel om te besparen op de zorgkosten en de zorg toegankelijk te houden.
Minder doorverwijzingen
Zonder digitaal meekijkconsult hadden de huisartsen de patiënten in ongeveer de helft van de gevallen direct doorverwezen, vertelt Sanne van Hoolwerff, die namens de Noordwest Ziekenhuisgroep in de regionale projectgroep voor de invoering van het meekijkconsult zit. “En na de meekijkconsulten zien we 30% tot 50% van deze patiënten binnen 3 maanden niet in het ziekenhuis. Deze eerste cijfers zijn in lijn met de landelijke tendens.”
Namens de huisartsen zitten Femke Beelen en Doreen de Jong in de projectgroep. Femke is manager chronische zorg bij HKN Huisartsen, dat is de huisartsenorganisatie in de Kop van Noord-Holland. Doreen is manager eerstelijnszorg bij HONK, de huisartsenorganisatie in Noord-Kennemerland. In een driegesprek blikken ze terug op de succesvolle start en beschrijven ze de voordelen voor patiënten, huisartsen en specialisten.
Technisch mogelijk
Het verzorgingsgebied van de ziekenhuisgroep bestrijkt het noordwestelijke deel van Noord-Holland, grofweg van Texel tot Castricum. Sanne: “Ons verzorgingsgebied komt goed overeen met dat van de 2 huisartsenorganisaties. Dat helpt in de samenwerking en dus ook om de digitale meekijkconsulten vlot te trekken.” Daarmee heeft ze een eerste succesfactor te pakken. De tweede is dat in deze regio vrij recent nieuwe verwijssoftware is aangeschaft. “Daarin zit een meekijkconsultmodule. Huisartsen en specialisten hadden al langer de behoefte om op een andere manier contact hebben dan alleen via een verwijzing of telefonisch, en met deze nieuwe verwijssoftware werd dat technisch dus mogelijk.”
Binnen groter programma
Femke voegt er een andere reden aan toe waarom het digitale meekijkconsult met open armen werd ontvangen: “Het is een heel mooi, tastbaar product. Bovendien wisten we uit andere regio’s dat huisartsen en specialisten er enthousiast over zijn.” Doreen noemt als extra verklaring dat de invoering van het meekijkconsult past binnen een groter programma: “VGZ is de preferente zorgverzekeraar en die financierde een breder programma als pilot, met ruimte voor de extra tijd die de huisartsen initieel moesten investeren om met het digitale meekijkconsult te kunnen werken.” Sanne merkt een verschil met andere projecten, die wel eens lastig van de grond te krijgen zijn. “Hier viel van alles samen. Net als de huisartsengroepen hadden wij hier in het ziekenhuis ook een programma draaien waarop het mooi aan kon haken. We hadden echt een cocktail te pakken, op die golf zijn we gestart. En het blijkt een succesnummer.”
Gevoel krijgen
De Noordwest Ziekenhuisgroep startte met 2 vakgroepen, vertelt Sanne: “Een snijdende en een beschouwende vakgroep, zodat we een beetje gevoel konden krijgen bij hoe het werkt. Eind mei zijn er 4 vakgroepen bijgekomen en eind juni nog eens 4. Na de zomer komen er nog 2 keer 4 vakgroepen bij en dan zijn we klaar met de uitrol in het ziekenhuis.” Het project startte met 10 huisartsenpraktijken verspreid over de regio. Inmiddels kunnen alle 42 huisartsen in de HKN-regio gebruik maken van het meekijkconsult, net zoals alle 93 HONK-huisartsenpraktijken.
Asynchrone communicatie
Voor huisartsen en medisch specialisten is een groot voordeel dat het meekijkconsult asynchrone communicatie mogelijk maakt. Sanne: “Als een huisarts voorheen twijfelde of hij een patiënt wel of niet moest doorverwijzen, dan moest hij bellen. Nou, ga maar eens proberen op een voor jou geschikt moment een specialist aan de telefoon te krijgen.” Binnen het nieuwe verwijsprogramma kan hij op een logische plek, waar hij ook de verwijzing zou sturen, een vraag stellen en eventueel bijlagen meesturen. Beelen: “En de specialist wordt niet gestoord op een moment dat hij met iets anders bezig is. 9 van de 10 keer kwam zo’n telefoontje niet gelegen.”
Vergoeding
Een ander groot voordeel voor zowel huisarts als specialist heeft te maken met de vergoedingen. Femke: “Eerder bij een telefoontje was er geen vergoeding. Die is er nu wel voor beide partijen. Ze kunnen het allebei declareren bij de zorgverzekeraar.” Doreen vult aan: “Voor de huisartsen is er bovendien een lerend effect, doordat de specialist de nieuwste inzichten deelt.” Verder geldt volgens haar dat het advies van de medisch specialist de huisarts helpt in de communicatie met patiënten die graag verwezen willen worden. “Na het consult kan hij de patiënt geruststellen, zodat die tevreden de spreekkamer uit kan.” Een ander voordeel voor de patiënt is dat het een bezoek aan het ziekenhuis kan schelen. Hierdoor hoeft de patiënt ook niet onnodig eigen risico te betalen.
Tweedelijnszorg toegankelijk
Voor alle betrokkenen is tot slot het terugdringen van de wachtlijsten een belangrijk voordeel. Beelen: “Voor specialisten kan dat lucht geven,” zegt Femke. Sanne stemt in: “Ja, klopt. En we weten dat daar mensen op staan waarvan je eigenlijk denkt dat ze niet doorverwezen hadden hoeven worden. Dit is een van de schakels om de tweedelijnszorg toegankelijk te houden.” Doreen concludeert: “Dit is dus ook voordelig voor al die patiënten die terecht ergens op een wachtlijst staan. Dit helpt echt bij de juiste zorg op de juiste plek.”
De NVZ brengt de beweging naar meer hybride zorg in beeld door drie keer per jaar een Factsheet Hybride Zorg te publiceren. De meest recente is van mei 2023.