Flexibel denken is mensen behouden voor het vak

Nieuws

18-03-2025

Goede voorbeelden Verklaring VAZ: Rijnstate Arnhem

In de Verklaring Versterking Arbeidsmarkt Zorg hebben de leden van de NVZ afspraken gemaakt over drie doelen. Het gaat om 10% meer behoud van medewerkers, 10% meer stageplaatsen en opleiden volgens de FZO-ramingen. Hoe doe je dat? En wat werkt goed, of juist niet? In deze rubriek voor HR-managers gaan we langs bij verschillende leden. Deze keer: Rijnstate in de regio Arnhem. Dit ziekenhuis detacheert medewerkers, om ze voor de zorg in de regio te kunnen behouden.

Het uitlenen van medewerkers is volgens HR-manager Mireille Hulshof een kansrijke manier om als samenwerkende werkgevers te werken aan personeelsbehoud. “Uit generatieonderzoek weten we dat medewerkers onder de 35 jaar steeds snel nieuwe uitdagingen nodig hebben. Daar hebben we als Rijnstate op ingespeeld. Eén van de mogelijkheden die daarbij past is dat je als medewerker voor een periode van 3 maanden een deel van je uren in een ander ziekenhuis kunt werken, met behoud van je eigen contract bij Rijnstate.”

Inzichten meenemen

OK-assistent Liza van de Kamp werkt sinds begin dit jaar 50% van haar werktijd in het Slingeland Ziekenhuis in Doetinchem. “Dat is dichter bij mijn woonplaats. Ik heb daar tot 2,5 jaar geleden ook al gewerkt. Maar de dienstenstructuur van Rijnstate past beter bij mijn privésituatie. In Doetinchem werk ik nu alleen dagdiensten.” De constructie bevalt Van de Kamp zo goed dat de periode inmiddels verlengd is met nog eens 3 maanden. “Aan de ene kant was het thuiskomen, maar er was ook al veel veranderd en daar leer ik van. De beide ziekenhuizen werken met verschillende materialen, waardoor ik extra inzicht krijg in OK-technieken. Die prikkels houden me scherp.” Ook op organisatorisch vlak neemt ze inzichten mee naar Rijnstate: “In Doetinchem zijn er extra mensen aangenomen die geen OK-assistent zijn maar wel bepaalde taken hebben overgenomen, zoals het startklaar maken van de OK en naderhand opruimen.”

Luxepositie

De detacheringsmogelijkheid geldt vooralsnog alleen voor OK-assistenten. Dat heeft zowel een inhoudelijke als een praktische reden, vertelt OK-manager Mirjam de Stigter. “OK-assistent wordt wel eens een fuikberoep genoemd: als je dat eenmaal bent, zijn er niet zoveel doorgroeimogelijkheden. Als je dan toe bent aan iets anders, is dit dus een mooie kans.” Over de praktische omstandigheid dat de OK-afdeling überhaupt in de luxepositie zit dat er personeel uitgeleend kán worden vertelt ze: “We hadden op een gegeven moment een aantal medewerkers die achter elkaar met zwangerschapsverlof gingen. In diezelfde periode kreeg een aantal leerlingen hun diploma en die konden we wel of niet aannemen. We wilden hen graag behouden, maar daarmee kwamen we officieel boventallig uit. Toen hebben we gezegd: hoe fijn is het om wat ruimer in het jasje te zitten? Daardoor zijn we in staat om in de regio te helpen bij tekorten en voor de medewerkers biedt het een kans om eens elders te gaan werken. Het hoger management stemde in met het voorstel, want het levert ons in tijden van eigen krapte ook binnen korte tijd snel personeel op.”

Personeel is goud

Hulshof ziet overigens over de hele linie dat het personeelstekort bij Rijnstate minder prangend is dan bij veel ziekenhuizen elders in het land. Volgens De Stigter is dat deels te danken aan de ligging, met een iets minder krappe woningmarkt, en de middelgrote schaal van het ziekenhuis: “We hebben wel veel verschillende specialismes, maar we hoeven geen 20 operatiekamers te voorzien van personeel.” Los van de factoren die niet beïnvloedbaar zijn, is Rijnstate volgens de OK-manager ook een aantrekkelijke werkplek vanwege de cultuur en bepaalde keuzes: “Het bestuur ziet het personeel echt als goud. Dat maakt bijvoorbeeld dat we positief kunnen afwijken van de cao als dat voor het personeel prettiger is. Als je meer dan 20 uur werkt, heb je volgens de cao geen recht op een vaste vrije dag. Voor de OK-assistenten proberen we dat toch te organiseren.”

Regelgeving

Voor De Stigter levert de detacheringsmogelijkheid wel extra werk op. “Nu doen drie collega’s mee, maar als dat er veel meer worden, dan moet HR extra inzet regelen om alles goed te organiseren.” Dat brengt het gesprek op mogelijke beren op de weg die geïnteresseerde ziekenhuizen elders misschien zien. Zoals de wet- en regelgeving: “Het moet allemaal precies binnen de landelijke regelgeving passen”, beaamt Hulshof. “Je mag als ziekenhuizen onderling geen afspraken maken waardoor je concurrerend zou worden met commerciële detacheringsbureaus.”

Omzetbelasting

Naast de mededingingswet waar dus rekening mee gehouden moet worden, speelt ook de vraag of er wel of niet omzetbelasting geheven moet worden. Rijnstate stuurt facturen naar het Slingeland Ziekenhuis, voor de brutoloonkosten van medewerkers. Maar er worden ook andere kosten gemaakt en dus gefactureerd, waaronder de kosten om een en ander goed te organiseren. De Stigter legt uit: “Zolang deze overheadkosten minder dan 5% van de brutoloonkosten bedragen, hoeven wij geen btw in rekening te brengen. Maar dat is krap en ons lukt het niet om daaronder te blijven. Dus moeten we btw op de factuur zetten.” Dat is nadelig voor het ontvangende ziekenhuis. Ziekenhuizen zijn immers vrijgesteld van btw-heffing op de medische dienstverlening en kunnen de btw die ze moeten betalen bij de inkoop, niet terugvragen van de Belastingdienst. Desondanks is deze detacheringsconstructie voor het ontvangende ziekenhuis financieel aantrekkelijk en voor de regio een effectieve manier om elkaar als collega-instellingen te kunnen helpen.

Springen

Niet alleen Van de Kamp, maar ook Hulshof en De Stigter zijn al met al zeer positief over het detacheren. Hulshof: “Het vraagt een bepaalde vorm van lef. Je moet op een gegeven moment springen en kijken waar je uitkomt." De Stigter vat het samen: “Flexibel denken is mensen behouden voor het vak.”