Gezond en veilig werken voor medisch specialisten

Als medisch specialist wil je in elke levensfase gezond en veilig kunnen werken, zodat je goede zorg kunt blijven leveren. Dat begint bij voldoende kennis over en bewustwording van wat gezond en veilig werken is. De NVZ heeft samen met LAD/FMS  afgesproken dat er een campagne over gezond en veilig werken komt voor medisch specialisten. 

Op deze webpagina vind je actuele informatie over de campagne-activiteiten. De informatie wordt regelmatig bijgewerkt. Ook kun je achtergrondinformatie over de campagne vinden.

Inhoud campagne 

  • Duurzame inzetbaarheid: medisch specialisten kunnen gebruikmaken van het aanbod Duurzame Inzetbaarheid via de Stichting Arbeidsmarkt Ziekenhuizen(StAZ) (vanaf oktober 2024).
  • Meer duidelijkheid: er komt een toelichting op de afbouwregeling nachtdiensten en de waarneemregeling (oktober 2024).
  • Meer inzicht: er komt een enquête onder afdelingen HR en raden van bestuur (NVZ) en medisch specialisten LAD/FMS). Op basis van de uitkomsten worden vervolgstappen bepaald (november 2024).
  • Handreiking: er komt een stappenplan Gezond en Veilig Werken met handreikingen om productie, omstandigheden, formatie en roostering op elkaar af te stemmen (eind januari 2025).
  • Elkaar inspireren: we gaan goede voorbeelden delen waarin gezond en veilig werken centraal staat (vanaf februari 2025).
  • Signaleren: de NVZ en de LAD/FMS bespreken signalen over naleving van de waarneemregeling en afbouw nachtdiensten. Partijen overleggen met vakgroepen en bestuurders om samen tot een oplossing te komen.
  • Kijken in de praktijk: LAD/FMS en NVZ bezoeken samen jaarlijks twee ziekenhuizen om zich te laten informeren over de werking van de afspraken in de AMS rondom gezond en veilig werken.

Duurzame inzetbaarheid

Het aanbod van Stichting Arbeidsmarkt Ziekenhuizen (StAZ) past goed in deze campagne. Dit aanbod is er voor alle medewerkers van algemene ziekenhuizen en dus ook voor medisch specialisten in loondienst. StAZ zet zich in voor een gezonde en vitale arbeidsmarkt en biedt ter ondersteuning een gevarieerd programma aan gratis activiteiten aan. 

Activiteiten die aansluiten op het werk van medisch specialisten:

Ontdek welke activiteiten (nog meer) bij jouw situatie passen in het totale aanbod.

Meer duidelijkheid

Met de afbouwregeling nachtdiensten (zie toelichting hieronder) en de waarneemregeling (zie toelichting hieronder) willen AMS-partijen gezond en veilig werken van de medisch specialisten ondersteunen. In de praktijk zijn deze regelingen vaak lastig uit te voeren, zeker in kleinere vakgroepen. Om de kennis van deze regelingen en de achtergrond daarvan te vergroten, plaatsen AMS-partijen een gezamenlijke toelichting op hun websites. De naleving van deze regelingen is belangrijk: het zorgt er mede voor dat medisch specialisten gezond en veilig kunnen werken.

Meer inzicht krijgen

De LAD/FMS en de NVZ gaan samen monitoren hoe deze regelingen worden nageleefd. Daarvoor wordt een enquête gehouden onder vakgroepvoorzitters en HR-managers (oktober/november 2024). In de enquêtes worden ook vragen gesteld over gezond en veilig werken in bredere zin, zoals over de werking van “het goede gesprek” (hoofdstuk 5 van de AMS), roosteren en andere activiteiten in het kader van duurzame inzetbaarheid. Aan de hand van de resultaten van de enquête kunnen AMS-partijen bepalen wat er nog meer nodig is voor het stimuleren van duurzame inzetbaarheid en gezond en veilig werken van medisch specialisten.

Elkaar inspireren

Met de enquête hopen LAD/FMS en NVZ ook informatie te krijgen over “best practices", voorbeelden van hoe de regelingen goed kunnen werken. Die zullen dan gedeeld worden op deze webpagina, zodat andere instellingen en medisch specialisten er hun voordeel mee kunnen doen.

Stappenplan gezond en veilig werken

Om de medisch specialisten in praktische zin bij te staan in het gezond en veilig werken, maken AMS-partijen een “stappenplan gezond en veilig werken”. In deze handreiking komt onder andere informatie over hoe gezond en veilig werken in de instellingen geborgd is en wie je kunt aanspreken met vragen en opmerkingen, suggesties voor het afstemmen van productie en formatie en hoe je een gezond rooster maakt, en vooral over hoe je met elkaar in gesprek gaat over dit onderwerp. Het stappenplan is nog in de maak; zodra er meer duidelijk is, wordt deze tekst bijgewerkt.

Gezond en veilig werken blijft de norm

In de AMS 2021 hebben AMS-partijen de visie uitgedragen dat Gezond en Veilig Werken de norm is. Wanneer medisch specialisten gezond en veilig werken, wordt een belangrijke randvoorwaarde gecreëerd voor duurzame inzetbaarheid en optimaal functioneren. 

Cultuur

De raad van bestuur, VMSD, OE's (vakgroepen) en de individuele medisch specialisten dragen ieder verantwoordelijkheid in het realiseren van Gezond en Veilig Werken. Samen moeten zijn dit onderwerp bespreekbaar maken, concretiseren en de noodzakelijke afspraken hierover vastleggen. Dit vraagt om goede basisafspraken in de AMS en een cultuur waarin Gezond en Veilig Werken wordt gezien als onmisbare randvoorwaarde voor het leveren van kwalitatieve en patiëntveilige zorg.

Deze visie is in 2023 onveranderd gebleven. In het principeakkoord van 2023 is afgesproken om deze campagne te starten. In het principeakkoord van 2024 is ook een passage opgenomen over duurzame inzetbaarheid. 

MKSA voor specialisten

Om de duurzame inzetbaarheid van medisch specialisten te bevorderen, is afgesproken om medisch specialisten een eigen MKSA te geven (meerkeuzesysteem arbeidsvoorwaarden). Het MKSA bestaat uit een persoonlijk keuzebudget en “het goede gesprek”. Het goede gesprek wordt gevoerd binnen de vakgroep en door de medisch specialisten met een vertegenwoordiging van het bestuur. Het doel is om vroegtijdig met elkaar te bespreken welke behoefte de individuele medisch specialist heeft ten aanzien van duurzame inzetbaarheid/balans werk-privé. Voorwaarde voor het voeren van dat gesprek is dat de medisch specialisten inzage geven in de roostersystematiek.

Waarneemregeling 

Per 2021 is in artikel 3.3.4 van de AMS de waarneemregeling opgenomen. In deze regeling zijn afspraken gemaakt over de rechten en plichten van medisch specialisten en de Raad van Bestuur bij uitval of langdurige afwezigheid van medisch specialisten. Bij onvoorziene afwezigheid nemen collega’s de eerste maand waar. Bij voorziene afwezigheid van langer dan een maand, of zodra duidelijk wordt dat de onvoorziene afwezigheid langer dan een maand gaat duren, wordt samen met de Raad van Bestuur naar een geschikte oplossing gezocht. 

Afbouwregeling nachtdiensten

In artikel 3.3.5 van de de AMS is afgesproken dat medisch specialisten vanaf 60 jaar de nachtdiensten mogen afbouwen. Vanaf 60 jaar hoeven zij maar 75% van het aantal nachtdiensten per maand te verrichten en vanaf 63 jaar nog de helft. Vanaf 65 jaar hoeft de medisch specialist geen diensten meer te draaien. Specialisten die gebruik maken van de Variflex-regeling mogen geen gebruik maken van de afbouwregeling.