Effecten zeggenschap: meer werktevredenheid, minder vertrek zorgprofessionals
Zorgprofessionals ervaren steeds meer ruimte om zeggenschap te nemen. Ze voelen zich minder beperkt door regels en ervaren meer ruimte om zelfstandig beslissingen te nemen. Dat blijkt uit de nieuwe Landelijke Monitor Zeggenschap (LMZ). Aan 22.000 medewerkers in de zorg en het sociaal domein is gevraagd hoe zij de zeggenschap ervaren. Positieve resultaten zijn er vooral bij organisaties die al langer werk maken van zeggenschap. Medewerkers ervaren meer zeggenschap, hebben minder de neiging om te vertrekken en zijn tevredener over hun werk.

Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport doet met de Monitor onderzoek naar de ontwikkeling van zeggenschap binnen organisaties in de zorg en het sociaal domein. Eerder was al merkbaar dat een structurele aanpak van zeggenschap van belang is om resultaat te boeken. Dit wordt bevestigd in de tweede LMZ.
Langere inzet loont
Een goed voorbeeld is het Slingeland Ziekenhuis in Doetinchem. Het Kernteam Verpleegkundig Staf zet zich al langere tijd in voor zeggenschap in het ziekenhuis. Trudy Geurts, verpleegkundig specialist en Chief Nursing Officer: “Bij ons staat de Raad van Bestuur en het gehele managementteam volledig achter ons. Dat heeft ontzettend geholpen met het versterken van zeggenschap. We doen het samen en delen ons enthousiasme met elkaar.” Dat ze hierin succesvol zijn, blijkt uit de LMZ. De uitkomsten zijn op alle thema's gestegen of gelijk gebleven en de vertrekintentie daalde in een jaar tijd van 18,3% naar 7,9%.
Ondersteuning bij aanpak zeggenschap
Het LAZ biedt op Zeggenschapindezorg.nl een aanbod gratis en laagdrempelige leer- en hulpmiddelen aan voor iedereen die met zeggenschap aan de slag wil gaan. Ook staan er verschillende tools ter ondersteuning:
- Het vernieuwde Kennisoverzicht 2024 met alle inzichten, lessen en tips over het versterken van zeggenschap vanuit ruim 250 actieplannen bij 200 organisaties.
- Factsheet Monitor Zeggenschap met de belangrijkste inzichten uit het onderzoek van de LMZ. Of bekijk het volledige rapport in opdracht van het ministerie van VWS, opgesteld door Accuralis Zorgoptimalisatie.
Op 23 juni is het landelijke congres over zeggenschap voor zorgprofessionals en bestuurders. De volgende meting van de Monitor is in september 2025. Meer informatie over deelname www.accuralis.com.
Over het Landelijk Actieplan Zeggenschap
Het Landelijk Actieplan Zeggenschap (LAZ) is een gezamenlijk initiatief van beroepsverenigingen V&VN en BPSW en brancheorganisaties ActiZ, de Nederlandse GGZ, NFU, NVZ, VGN, Sociaal Werk Nederland en Jeugdzorg Nederland om de professionele zeggenschap van verpleegkundigen, verzorgenden, verpleegkundig specialisten, begeleiders, sociaal werkers en jeugdzorgwerkers merkbaar te verbeteren.