Samenwerken met zorgreservisten in crisistijd
Zorgreservisten zijn van groot belang voor de continuïteit van zorg in crisistijd. Daarom heeft de NVZ dit voorjaar een samenwerkingsovereenkomst gesloten met de Stichting Extra ZorgSamen over de Nationale Zorgreserve (NZR). Op 9 juli 2024 was er een online bijeenkomst over het inschakelen van zorgreservisten.
Hilde Dijstelbloem deed de aftrap. Zij is voorzitter van de NVZ Bestuursadviescommissie Arbeidsmarkt en tevens voorzitter van de Raad van Bestuur van ZGT (Almelo/Hengelo). “In ons ziekenhuis hebben we in coronatijd ervaring opgedaan met de zorgreservisten. Het zijn mensen met relevante ervaring in de zorg, een groot zorghart en een goede klinische blik. Als je zorgreservisten kunt inschakelen, heb je meer handen vrij voor patiëntenzorg. Dat geeft je de ruimte om op te schalen.”
Burgerinitiatief
Charlotte de Schepper, bestuurder van de Nationale Zorgreserve, blikte terug op het ontstaan van dit burgerinitiatief. “Aan het begin van de coronatijd vroegen een aantal mensen uit de zorg zich af: hoe kunnen we Nederland helpen? Daar is de Nationale Zorgreserve uit geboren. Er is nu een bestand van 4000 reservisten. Het zijn stuk voor stuk mensen met een zorgachtergrond. Deze pool beheren wij voor de Nederlandse zorg, voor het geval zich weer een grote crisis voordoet. Wij zorgen ervoor dat alle reservisten bevoegd en bekwaam blijven, zodat zij inzetbaar zijn. Het is echt van, voor en door de zorg.”
Proeftuin
In de coronapandemie is er een aantal proeftuinen geweest, waaronder ZGT, voor het inzetten van zorgreservisten. Daarmee werd onderzocht of het werkt: mensen van buiten, schouder aan schouder naast de zorgprofessional op de werkvloer. Everdien Brunsveld (unithoofd) vertelde over de ervaringen in de praktijk. Gedurende een aantal maanden in 2021 en 2022 kwamen zorgreservisten helpen op de afdelingen longgeneeskunde en neurologie. “Je krijgt er ineens medewerkers bij die de afdeling, de organisatie en de collega's niet kennen, maar wel graag een steentje willen bijdragen. Er is geen inwerkperiode zoals je dat normaal gesproken doet. Dus het is echt proefondervindelijk bepalen: wat kan iemand doen, wat kun je van elkaar verwachten en hoe ga je dat op een goede manier doen? In het begin was dat nog wat onduidelijk, maar in de loop van de tijd zijn de werkzaamheden, taken en bevoegdheden steeds beter beschreven en ook met elkaar uitgesproken. Door de komst van de zorgreservisten konden we de kwaliteit van zorg blijven waarborgen en de werkdruk voor de individuele medewerker wat verlagen.”
Everdien, unitleider ZGT: “De inzet van de zorgreservisten heeft ons in deze periode er echt doorheen geholpen en ervoor gezorgd dat we de kwaliteit van zorg konden blijven bieden en blijven waarborgen voor onze patiënten.”
Hoe werkt de NZR?
Wendy Verhoeven, beleidsadviseur bij de Nationale Zorgreserve, legde uit hoe de inzet van zorgreservisten in geval van crisis verloopt. Daarvoor is een stappenplan beschikbaar. Bij de inschakeling is het belangrijk om afspraken te maken over welk takenpakket het beste past. Er zijn vier pakketten, elk met een bepaald opleidingsprofiel en verantwoordelijkheden. Voor ziekenhuizen zijn pakket 1 (verzorging), pakket 2 (verpleegkundige zorg) en pakket 4 (geneeskundige zorg) relevant. Een hulpmiddel om snel van start te kunnen gaan, is de reservistenpas: een legitimatie voor het ziekenhuis en toegang tot het leerplatform van de NZR.
Campagne
Charlotte de Schepper (NZR) besloot met de oproep om de zorgreservisten op te nemen in het crisisplan van de instelling en een contactpersoon voor de NZR aan te wijzen. “Dat gaat echt helpen op het moment dat het nodig is. We willen de Nationale Zorgreserve heel goed voor Nederland inrichten, zodat op het moment dat er een crisis is, we deze mensen snel in kunnen zetten. Als je aan voormalig zorgprofessionals vraagt: kom helpen, want het gaat echt niet goed in de zorg, zegt bijna iedereen ‘ja’. We werken aan onze bekendheid, eind dit jaar is er een grote wervingscampagne. Dan kom je ons tegen op de televisie, radio en in bushokjes.”