NVZ: Financiële druk op ziekenhuizen loopt op
Ziekenhuizen stevenen in 2023 en 2024 gezamenlijk af op een financieel tekort van € 300 tot 420 miljoen, zo blijkt uit een impactanalyse van Finance Ideas. Voor revalidatiecentra wordt een tekort in de orde van grootte van € 11 tot 15 miljoen verwacht. Deze tekorten worden veroorzaakt door extra kostenstijgingen van personeel, energie en inkoop die de jaarlijkse indexering van de zorgkosten te boven gaan. Zonder aanvullende structurele financiële middelen zullen de ziekenhuizen stevig moeten gaan bezuinigen en deze zullen vooral de zorgprofessionals raken. Gegeven de toename van de zorgvraag en de personele tekorten in de ziekenhuizen is dit absoluut onwenselijk en maatschappelijk onverantwoord. Ondanks een dringend beroep op het ministerie van VWS en zorgverzekeraars is er geen zicht op landelijke afspraken over compensatie. Hoe deze kosten moeten worden gedekt, zal een belangrijk gespreksonderwerp zijn bij de aanstaande contractonderhandelingen voor volgend jaar.
Onderzoek Finance Ideas
Adviesbureau Finance Ideas heeft op verzoek van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen een impactanalyse uitgevoerd naar de financiële gevolgen van de kostenstijgingen voor ziekenhuizen en revalidatiecentra. Hierbij is uitgegaan van de jaarrekeningen over 2022 en de meest recente inzichten over de ontwikkeling van inkomsten en kosten in 2023 en 2024. De analyse betreft een update van een vergelijkbare rapportage die Finance Ideas in 2022 heeft uitgebracht.
Vooruitzicht 2023 en 2024
In de impactanalyse constateert Finance Ideas dat ziekenhuizen en revalidatiecentra in 2023 en 2024 geconfronteerd worden met stijgende kosten voor personeel, energie en inkoop . De kostenstijgingen worden voornamelijk veroorzaakt doordat personeelskosten en energielasten meer en harder stijgen dan de indexaties van de tarieven van de ziekenhuizen. In de meest waarschijnlijke scenario’s dreigen ziekenhuizen in 2023 en 2024 gezamenlijk af te stevenen op een tekort van € 300 tot 420 miljoen. Voor de revalidatiecentra gezamenlijk wordt een tekort van € 11 tot 15 miljoen verwacht.
De meeste ziekenhuizen hebben 2022 nog weten af te sluiten met een positief resultaat, zo blijkt uit een recente analyse van Intrakoop. Dat komt vooral door incidentele baten, zoals de afwikkeling van coronasteun. Ook liepen er nog inkoopcontracten door. Intrakoop verwacht voor de komende jaren een ander beeld vanwege de blijvend hoge inflatie in 2023, de stijging van energielasten en van de personeelskosten als gevolg van de nieuwe cao. In financieel opzicht beloven 2023 en 2024 zware jaren voor ziekenhuizen te worden.
Ruimte nodig voor ziekenhuizen en zorgprofessionals
De slechte financiële vooruitzichten trekken een zware wissel op de veranderopgave waar de zorgsector voor staat. Zo liggen stevige bezuinigingen op de loer, terwijl er juist ruimte voor onze zorgprofessionals noodzakelijk is. Deze ruimte is tevens nodig om de zorg daadwerkelijk te transformeren. Afnemende investeringsruimte zorgt bovendien dat noodzakelijke investeringen in digitale zorg niet tot stand komen, waardoor Nederland vergeleken met andere landen achterblijft. Ziekenhuizen, revalidatiecentra en categorale instellingen willen de beste zorg voor de patiënt bieden én tegelijkertijd het werken in de zorg aantrekkelijk maken en houden. Zorgprofessionals willen niets liever dan goede en passende zorg bieden, maar moeten daarvoor ook de ruimte én een goede beloning krijgen. In de nieuwe cao hebben ziekenhuizen daarvoor bewust de portemonnee getrokken, zonder garanties vooraf dat de hogere personeelskosten ook volledig worden vergoed.
Contractering 2024
De contractonderhandelingen tussen ziekenhuizen en zorgverzekeraars voor 2024 gaan binnenkort van start. Goede afspraken over passende zorg en de gewenste transformatie van zorg blijven daarbij het uitgangspunt, maar wél met een adequate financiële dekking.
Bekijk hier de impactanalyse naar de financiële gevolgen van de kostenstijgingen voor ziekenhuizen.
Bekijk hier de impactanalyse naar de financiële gevolgen van de kostenstijgingen voor revalidatiecentra.