Terugblik themadag Kwaliteitsinformatie in beweging
Het registreren, verwerken en gebruiken van kwaliteitsinformatie door ziekenhuizen is een belangrijke pijler voor het kunnen bieden van passende zorg. Wat zijn de laatste ontwikkelingen op dit terrein? Om hier antwoord op te geven, organiseerden de NVZ, de NFU en DHD op 30 november de themadag ‘Kwaliteitsinformatie in beweging’. Een inspirerende dag, die in het teken stond van actualiteiten en het uitwisselen van ervaringen.
Meer samenhang in kwaliteitsprogramma’s
Hugo Keuzenkamp leidt de dag in met een inspirerend verhaal over het kwaliteitslandschap en de verschillende programma’s en initiatieven op kwaliteitsgebied. De bestaande programma’s bekijkt hij vanuit het perspectief van ‘passende zorg’ uit het Integraal Zorgakkoord (IZA).
Om de effectiviteit van de programma’s te vergroten en goed te kunnen sturen op de resultaten, geeft Keuzenkamp aan dat er meer samenhang tussen de programma’s nodig is en er scherpere doelstellingen gedefinieerd dienen te worden. Ook benoemt hij de noodzaak van het gestandaardiseerd en gestructureerd vastleggen van de benodigde data in het primaire proces. Kortom: er ligt een behoorlijke opgave! Op 7 december is dit onderwerp besproken in het Bestuurlijk Overleg Kwaliteit, waar alle IZA-msz-partijen aan tafel zitten.
Regie op het kwaliteitsregistratielandschap: wat betekent dat voor de ziekenhuizen?
Hoe kunnen we een betere governance krijgen op kwaliteitsregistraties? Met die opdracht zijn de Inhouds-governancecommissie (IGC) en de Data-governancecommissie (DGC) aan de slag gegaan. Michelle Rijnen (teammanager Shared Service Center Data Governance (SSC-DG) en secretaris DGC) en Lisa Elderhorst (projectleider SSC-DG) geven een kijkje in de keuken, en nemen de deelnemers mee in de ontwikkelingen die eraan zitten te komen.
Rijnen vertelt dat de IGC en DGC twee jaar geleden als onafhankelijke commissies zijn opgericht als onderdeel van het proces om meer grip op het kwaliteitsregistratielandschap te krijgen en de ervaren lasten rondom kwaliteitsregistraties te verminderen. Het SSC-DG ondersteunt de commissies hier op verschillende manieren bij. Een van de zaken waar de partijen zich mee bezighouden is de toetsing van kwaliteitsregistraties aan de hand van toetsingscriteria. Met het advies van de IGC en DGC (n.a.v. de toetsing) kunnen kwaliteitsregistraties zich aanmelden bij Zorginstituut Nederland om zich te laten opnemen in register voor kwaliteitsregistraties.
Kwaliteitsregistraties die in het register worden opgenomen krijgen drie voordelen:
- Een wettelijke grondslag voor het verwerken van bijzondere persoonsgegevens (gepseudonimiseerd)
- Wettelijk verplichte aanlevering van data door zorgaanbieders
- Aanspraak op structurele financiering door Zorgverzekeraars Nederland
Deze voordelen treden in werking na ingang van de gewijzigde Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) (naar verwachting in 2024). Elderhorst benoemt de gevolgen van de wetswijziging voor zorgaanbieders: zij worden verplicht om rechtmatig, zonder toestemming van de cliënt, (bijzondere) persoonsgegevens gepseudonimiseerd te verstrekken aan de kwaliteitsregistraties die in het register zijn opgenomen.
Elderhorst geeft aan dat zorgaanbieders zich alvast kunnen voorbereiden op de aankomende veranderingen. Dat doen zij door te inventariseren:
- Aan welke kwaliteitsregistraties gegevens worden aangeleverd
- Op welke wijze aanlevering plaatsvindt en in hoeverre er met geautomatiseerde aanleveringen wordt gewerkt
- Of er al gepseudonimiseerd wordt aangeleverd aan kwaliteitsregistraties
Het SSC-DG werkt aan een aantal gemeenschappelijke voorzieningen voor de ziekenhuizen:
- Standaardovereenkomsten (ontwikkeling en beheer)
- Advies over de organisatie van het pseudonimiseren
- Een servicedesk voor zorgaanbieders
Medewerkers van ziekenhuizen die mee willen denken of bij willen dragen aan deze projecten kunnen contact opnemen met het SSC-DG via info@ssc-dg.nl. Wil je op de hoogte blijven van ontwikkelingen, meld je dan aan voor de nieuwsbrief van het SSC-DG op www.ssc-dg.nl.
Aanlevering indicatoren via OmniQ in 2024
Ziekenhuizen en revalidatiecentra leveren jaarlijks de kwaliteitsindicatoren en verbeterdoelen van de Transparantiekalender (Zorginstituut Nederland) en de Basisset MSZ (IGJ) aan via het OmniQ, het aanleverportaal van DHD. Ook de Klantpreferentievragen van de Patiëntenfederatie Nederland zijn in OmniQ opgenomen. Wat zijn de veranderingen in 2024?
Geertje Goedhart (projectleider DHD) deelt een aantal aandachtspunten voor de aanlevering van het aankomende verslagjaar:
- De deadline voor het aanleveren van de Basisset MSZ is vervroegd, wat betekent dat alle indicatorensets nu uiterlijk 14 april om 23.59 uur aangeleverd moeten zijn.
- Voor de Basisset MSZ moeten 6 van de 9 verbeterdoelen worden aangeleverd.
- De set Integrale geboortezorg van de Transparantiekalender moet voor zowel verslagjaar 2023 als 2022 worden ingevuld,op VSV-niveau.
- Er is een prefill voor de Klantpreferentievragen, om aanleveren te vereenvoudigen. De set wijzigt eens in de drie jaar wijzigt, maar moet wel ieder jaar worden aangeleverd.
- Vanaf 2024 kunnen ziekenhuizen ook de voortgang op de implementatieagenda ZE&GG aanleveren via OmniQ
Verder laat Goedhart weten dat DHD naar aanleiding van de meest recente enquêteresultaten werkt aan een nog betere bereikbaarheid van de Servicedesk in de weken voorafgaand aan de deadline.
In gesprek met IGJ, Zorginstituut Nederland en Patiëntenfederatie Nederland
De kwaliteitsinformatie die ziekenhuizen en revalidatiecentra aanleveren, gaat naar het Zorginstituut Nederland (ZiN), de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en Patiëntenfederatie Nederland. Waar gebruiken zij de data voor? Tijdens een panelgesprek gingen de drie partijen in gesprek met de deelnemers in de zaal.
Ida Smit, Kathelijne Hartkamp (beiden ZiN), Mariëlle Masselink, Hedy Folkersma (beiden IGJ), Dominique Sprengers en Edith Dekker (beiden Patiëntenfederatie Nederland) vertelden kort over de data die zij uitvragen en waarvoor ze deze gebruiken. Zo worden de Klantpreferentievragen bijvoorbeeld gebruikt voor keuzehulpen voor patiënten en gaan de accounthouders van de IGJ met de ziekenhuizen in gesprek op basis van de verbeterdoelen. De deelnemers maken goed gebruik van deze laagdrempelige manier om vragen te stellen. Ook de drie partijen hebben zelf nu een beter beeld van wat er leeft bij de kwaliteitsadviseurs.
Spiegelen van kwaliteitsindicatoren
“Jullie hebben hard gewerkt om data aan te leveren in OmniQ, en dan?” Met deze vraag opent Christine Santing, projectleider bij DHD, haar presentatie. Ze vertelt dat de databestanden die door het Zorginstituut en de IGJ worden gemaakt worden ingelezen in Spiegelinformatie Kwaliteitsindicatoren (SKI). SKI is een tool waarmee ziekenhuizen kunnen benchmarken met het eigen ziekenhuis (verschillende verslagjaren), met andere ziekenhuizen en met landelijke cijfers.
Tijdens een interactieve sessie stelt de zaal de een aantal prioriteiten op, om SKI nog verder te verbeteren.
- Aangeven of een afwijking positief of negatief is.
- Tonen van de minimumnormen in de grafieken en tabellen van de Transparantiekalender.
- Een overzichtspagina waarop de afwijkingen van het eigen ziekenhuis t.o.v. voorgaand jaar worden getoond.
Voor wie aanvullende wensen/vragen heeft of zich wil aanmelden als testgebruiker voor SKI kan contact opnemen met Christine Santing via info@dhd.nl. SKI is bereikbaar via https://ski.dhd.nl. Er is bovendien een video beschikbaar met een demo van de tool.
Hoe doen ze het in Friesland?
Het is altijd leerzaam om te horen hoe andere ziekenhuizen het doen. Daarom staan vandaag afgevaardigden van de Friese ziekenhuizen op het podium met hun verhaal: Peter Hulshof van Nij Smellinghe, Kim van den Heuvel van Antonius en Lammie de Vries van Medisch Centrum Leeuwarden (Brigitte Boot van Tjongerschans kon helaas niet aanwezig zijn). Kwaliteitsadviseurs van deze Friese ziekenhuizen zitten een aantal keer per jaar met elkaar om tafel om de kwaliteitsindicatoren te bespreken.
Hulshof: “We hebben geprobeerd om de indicatoren meer naar elkaar toe te brengen en op dezelfde manier te meten. Bijvoorbeeld met betrekking tot de verbeterdoelen van de IGJ. We hebben elkaar de afgelopen jaren geïnspireerd en al veel van elkaar geleerd.” De sprekers tonen vervolgens de dashboards die zij in hun ziekenhuis gebruiken, vertellen wie er gebruik van maakt en hoe ze de inzichten gebruiken om te leren en verbeteren. De Vries vertelt bijvoorbeeld dat ze in het MCL een strategisch dashboard hebben met daarop de speerpunten van alle kwaliteitsindicatoren. Ook is er tactisch dashboard op het niveau van zorgeenheden. Er wordt breed gebruik van gemaakt; niet alleen door de afdeling kwaliteit, maar ook door onder andere de eigenaren van de indicatoren en het MT. Het wordt tevens ingezet tijdens de maandelijkse kwaliteitsbesprekingen met de raad van bestuur.
Informatie in eenvoudig Nederlands: niet zo eenvoudig als het lijkt
Tijdens het laatste onderdeel op het programma splitsen de deelnemers zich op voor twee sessies: de gebruikerssessie van de Hospital Data Viewer (HDV) en een sessie over begrijpelijke taal.
Erica de Loos (beleidsadviseur NVZ) start de dialoog met de zaal over (kwaliteits)informatie voor de patiënt en zijn omgeving en het belang van eenvoudig Nederlands hierbij. “Eenvoudig Nederlands valt niet mee”, geeft De Loos aan. “75 procent van de mensen begrijpt eenvoudig Nederlands. Om een tekst te kunnen lezen moet je 95% van de woorden uit de tekst begrijpen.” De Loos kijkt met de deelnemers hoe het er in Nederland voor staat met de informatie voor patiënten. Het blijkt nog niet zo gemakkelijk om online direct begrijpelijke informatie te vinden. De Loos neemt de bevindingen mee zodat deze kunnen worden gebruikt in ontwikkelslagen van het transparant maken van kwaliteitsinformatie en afstemmingen met landelijke partijen.
HDV: Samen vernieuwen
In een andere zaal nemen Karin Hekkert, Lisa Bosman (beiden informatieanalist bij DHD) en Christine Santing (eerder al aan het woord over SKI) de gebruikers van de Hospital Data Viewer (HDV) mee binnen het thema ’Samen vernieuwen’.
De HDV heeft als doel: het evalueren en verbeteren van de kwaliteit en patiëntveiligheid van de zorg binnen het eigen ziekenhuis. “Met de HDV kun je interessante patiënten en opnamen analyseren en vergelijken met onder andere landelijke cijfers en peergroups. Ook bevat de HDV diverse verdiepende analyses en zijn er modules voor het uitvoeren van dossieronderzoek en het toetsen van de kwaliteit van de registratie", aldus Hekkert.
Hekkert gaat vervolgens in op de doorontwikkelingen van de HDV, die mede dankzij de inzet en bijdrage van de gebruikers succesvol zijn gebleken. Voor komend jaar staat vernieuwing van de HDV op de planning. Santing: “Vanaf volgend jaar werken we in stapjes toe naar een nieuwe HDV. Deze ontwikkelen we graag samen met de gebruikers, zodat de HDV blijft aansluiten op hun wensen.” Tijdens de sessie worden ontwikkelwensen en prioriteiten geïnventariseerd, en via een brainstorm nieuwe wensen en ideeën opgehaald. Deelnemers kunnen ook na de sessie mee blijven denken, door zich aan te melden voor de nieuw opgerichte klankbordgroep.
Wil je deelnemen aan de klankbordgroep HDV? Neem dan contact op met Christine Santing via info@dhd.nl.
“Blijf met elkaar uitwisselen…
…en blijf elkaar inspireren. En wellicht tot volgend jaar!” Met deze woorden sluiten we de (kennis)intensieve dag af. Voor wie dat wil staat er in het restaurant een hapje en drankje klaar om nog verder met elkaar door te praten.